A - D   E - H   I - J     K     L - 0   P - R   S - Z  
AAC
zaawansowany koder dźwięku (ang. Advanced Audio Coding), technika zawarta w standardach MPEG-2 i MPEG-4, w perspektywie może zastąpić popularne MP3; zobacz szczegóły w lekcji 12
absolutny próg słyszalności
minimalny poziom ciśnienia akustycznego odbierany jako dźwięk w ciszy
adaptacja w przód
zmiana aktualnych parametrów przetwarzania sygnału dokonywana jest na podstawie zarówno wartości uprzednio przesłanych próbek jak i wartości aktualnie kodowanej próbki, wymagane jest przesyłanie dodatkowej informacji o aktualnych parametrach
adaptacja wstecz
zmiana aktualnych parametrów przetwarzania sygnału dokonywana jest na podstawie wartości uprzednio przesłanych próbek, nie jest wymagane przesyłanie dodatkowej informacji o aktualnych parametrach
aliasing
zniekształcenie sygnału wynikające z niewłaściwego ograniczenia jego pasma przed próbkowaniem; w spróbkowanym sygnale objawiają się obce składowe widmowe
binaryzacja obrazu
operacja punktowa generująca obraz binarny
DCT
dyskretne przekształcenie (transformacja) kosinusowa (ang. DCT - Discrete Cosine Transform), narządzie analizy sygnałów; zobacz szczegóły w lekcji 7
DFT
dyskretne przekształcenie (transformacja) Fouriera (ang. Discrete Fourier Transform), narządzie analizy sygnałów i procesów transmisji sygnałów przez układy liniowe; zobacz szczegóły w lekcji 5
DPCM
różnicowa modulacja impulsowo-kodowa (ang. Differential Pulse Code Modulation), metoda wykorzystywana w kompresji bezstratnej; zobacz szczegóły w lekcji 6
DVB
ang. Digital Video Broadcasting, zbiór standardów telewizji cyfrowej (naziemnej DVB-T, satelitarnej DVB-S, kablowej DVB-C): 576 linii, 720 punktów w linii (Europa)
EDTV
telewizja podwyższonej rozdzielczości (ang. Enhanced Definition Television): 480 linii, 1280 punktów w linii (USA)
efekt blokowy
specyficzne zniekształcenie powstające w przypadku wykorzystania metod przetwarzających obraz po rozbiciu go na niezależne przetwarzane bloki (np. w standardzie JPEG); zobacz przykład
efekt dzwonienia
zniekształcenie związane z efektem Gibbsa, występuje w pobliżu wyraźnych krawędzi zawartych w obrazie i jest związane z procesem filtracji; zobacz przykład
entropia
minimalna liczba bitów na próbkę (średnio), wymagana do jednoznacznego zakodowania danych; zobacz szczegóły w lekcji 6
estymacja ruchu
proces poszukiwania dla danego kodowanego bloku, najbardziej do niego podobnego bloku z poprzedniego obrazu, zobacz szczegóły w lekcji 9
filtr antyaliasowy
filtr odcinający pasmo powyżej połowy częstotliwości próbkowania, zobacz szczegóły w lekcji 12
filtr separowalny
dwuwymiarowy filtr realizowany za pomocą pary filtrów jednowymiarowych, zobacz szczegóły w lekcji 3
FIR
filtr o skończonej odpowiedzi impulsowej (ang. Finite Impulse Response), zobacz szczegóły w lekcji 3
fotometria
nauka o pomiarach światła z wykorzystaniem modelu obserwatora standardowego
głośność
subiektywne odczucie związane z poziomem dźwięku, zobacz szczegóły w lekcji 11
HDTV
telewizja wysokiej rozdzielczości (ang. High Definition TeleVision), a) część obecnego standardu telewizji cyfrowej w USA: 1080 linii, 1920 punktów w linii ; b) starszy system telewizji w Japonii (o nazwie Hi-Vision), sygnał nadawany w postaci analogowej lecz uprzednio przetwarzany w sposób cyfrowy
hi-color
typ obrazu kolorowego, próbki są opisane liczbą 16-to bitową (przykładowo 6 bitów dla składowej zielonej, 5 dla czerwonej i 5 dla niebieskiej)
histogram
funkcja H(x), której wartość H jest równa liczbie próbek o wartości x, zobacz szczegóły w lekcji 1
HVS
system widzenia człowieka, (ang. Human Visual System), sposób percepcji informacji wizyjnych przez człowieka, zobacz szczegóły w lekcji 1
IHS
przestrzeń barw oparta na składowych: intensywność (ang. Intensity), odcień (ang. Hue) i nasycenie (ang. Saturation); zobacz szczegóły w lekcji 1
IIR
filtr o nieskończonej odpowiedzi impulsowej (ang. Infinite Impulse Response)
jaskrawość
często stosowany termin psychofizjologicznego opisu światła, wrażenie jaskrawości jest w przybliżeniu proporcjonalne do logarytmu luminancji
JPEG
standard kompresji obrazów statycznych; ISO/IEC International Standard 10918: Information technology - digital compression and coding of continuous-tone still images ( Technologia informacyjna - cyfrowa kompresja i kodowanie obrazów statycznych o ciągłej skali tonalnej); zobacz szczegóły w lekcji 7
JPEG-LS
standard kodowania bezstratnego i prawie bezstratnego obrazów scen naturalnych; ISO/IEC International Standard 14495: Lossless and near-lossless compression of continuous-tone still images, zobacz szczegóły w lekcj 6
JPEG 2000
standard kompresji obrazów statycznych; ISO/IEC International Standard 15444: Information technology - JPEG 2000 Image Coding System; zobacz szczegóły w lekcj 8
kodowanie arytmetyczne
złożony schemat kompresji bezstratnej przypisujący ciągi bitów do sekwencji symboli
kodowanie falkowe
metoda kodowania oparta na teorii falek, w praktycznych systemach cyfrowych tożsama z kodowaniem subpasmowym
kodowanie Golomba-Rice'a
specjalna wersja kodów o zmiennej długości słowa optymalna dla sygnałów o wykładniczym rozkładzie prawdopodobieństwa
kodowanie Huffmana
metoda kompresji bezstratnej oparta na kodach o zmiennej długości słowa
kodowanie międzyobrazowe
kodowanie sekwencji wizyjnej, w którym koduje się różnice między kolejnymi obrazami, zobacz szczegóły w lekcji 10
kodowanie subpasmowe
metoda przetwarzania polegająca na podziale widma sygnału na subpasma, poddawane podpróbkowaniu i zazwyczaj stratnej kompresji, zobacz szczegóły w lekcji 8
kodowanie wewnątrzobrazowe
kodowanie sekwencji wizyjnej, w którym kolejne obrazy koduje się niezależnie metodami podobnymi do stosowanych w kompresji obrazów nieruchomych, zobacz szczegóły w lekcji 10
kody o zmiennej długości słowa
metoda kodowania polegająca na przyporządkowaniu krótszych słów kodowych częściej występującym symbolom
kompresja
dowolna operacja redukująca cześć danych sygnału wejściowego, umożliwiająca efektywną transmisję lub zapis na nośnikach
kompresja (kodowanie) bezstratna
dowolna metoda kompresji zapewniająca rekonstrukcję sygnału tożsamego z sygnałem przed kompresją
kompresja (kodowanie) prawie-bezstratna
dowolna metoda kompresji wprowadzająca do sygnału zniekształcenia niezauważalne dla człowieka
kodowanie predykcyjne
kodowanie oparte na predykcji, zobacz szczegóły w lekcji 6
kompresja (kodowanie) stratna
dowolna metoda kompresji bardziej efektywna od kompresji bezstratnej, powodująca jednakże wprowadzenie zniekształceń do sygnału
korekcja gamma
operacja punktowa kompensująca nieliniową charakterystykę kineskopu, zobacz szczegóły w lekcji 2
kwantyzacja
mapowanie danego zbioru wartości na inny zbiór o zmniejszonej liczbie dozwolonych wartości, na przykład zbioru wartości analogowych na 256 poziomów cyfrowego sygnału; podobne do operacji zaokrąglania
kwantyzacja adaptacyjna
typ kwantyzacji; parametry kwantyzacji zależą od cech kwantowanego sygnału; zobacz: adaptacja wstecz, adaptacja w przód
kwantyzacja skalarna
niezależna kwantyzacja poszczególnych składowych obrazu kolorowego
kwantyzacja wektorowa
kwantyzacja składowych obrazów kolorowych , trójki wartości składowych są przekształcane w inne trójki zgodnie z pewną regułą; przykładem takiej operacji jest paletyzacja
letterbox
metoda wyświetlania sekwencji o proporcjach 16:9 na ekranie o proporcjach 4:3, zobacz szczegóły w lekcji 9
ludzki system słyszenia
sposób percepcji informacji dźwiękowych przez człowieka, równie skomplikowany jak system widzenia , zobacz szczegóły w lekcji 11
luminancja
strumień świetlny emitowany przez jednostkową powierzchnię do jednostkowego kąta bryłowego, zobacz szczegóły w lekcji 1
makroblok
blok próbek w przetwarzaniu sekwencji wizyjnych, zobacz szczegóły w lekcji 10
maskowanie
zjawisko mające miejsce w ludzkim systemie słyszenia, gdy dwa lub więcej tonalnych lub szumowych bodźców są bliskie sobie w dziedzinie częstotliwości, zobacz szczegóły w lekcji 12
model psychoakustyczny
model przewidujący relację systemu słyszenia; wykorzystywany do obliczania progu słyszenia, zobacz szczegóły w lekcji 12
MPEG
ang. Motion Pictures Experts Group, grupa robocza Międzynarodowej Organizacji Standaryzacyjnej zajmująca się kompresją sygnałów audio-wizualnych
normalizacja histogramu
prosta operacja punktowa stosowana w celu poprawy obrazów o złym kontraście; zobacz szczegóły w lekcji 2
obraz binarny
obraz, którego próbki przyjmują jedną z dwóch wartości: 0 (czerń) i 1 (biel); przykłady: strony faksu, druk rastrowy w gazecie
obraz kolorowy
obraz, którego próbki mają reprezentację wektorową: wartość każdej próbki składa się z trzech komponentów odpowiadających komponentom wybranej przestrzeni barw
obraz monochromatyczny
potocznie błędnie nazywany obrazem czarno-białym, obraz o skalarnej reprezentacji próbek, wartość próbki jest zazwyczaj interpretowana jako poziom jaskrawości
obraz wielospektralny
obraz o wektorowej reprezentacji próbek, o wielu składowych, także spoza zakresu światła (np. podczerwień); szczególnym przypadkiem jest obraz kolorowy
obraz z paletą barw
obraz o skalarnej reprezentacji próbek, wartość próbki jest interpretowana jako indeks do tablicy predefiniowanych barw, nazywanej paletą
ocena subiektywna
metoda oceny jakości przetworzonego materiału, zobacz szczegóły w lekcji 4
odpowiedź impulsowa
odpowiedź systemu na pojedynczy idealny impuls jednostkowy
operacja punktowa
przepisywanie próbka po próbce zawartości obrazu wejściowego połączone z określoną modyfikacją wartości każdej próbki, zobacz szczegóły w lekcji 2
paleta
tabela predefiniowanych barw; zazwyczaj zawiera 256 różnych kombinacji składowych barwnych (indeksowana liczbą 8-mio bitową)
paletyzacja
operacja kwantyzacji wektorowej obrazu kolorowego
pan and scan
metoda wyświetlania sekwencji o proporcjach 16:9 na ekranie o proporcjach 4:3, zobacz szczegóły w lekcji 9
pillarbox
metoda wyświetlania sekwencji o proporcjach 16:9 na ekranie o proporcjach 4:3, zobacz szczegóły w lekcji 9
PNS
percepcyjne zastąpienie szumem (ang. Perceptual Noise Substitution), specjalna technika kodowania szumowych składowych sygnału dźwiękowego, zobacz szczegóły w lekcji 12
podpróbkowanie
zmniejszenie częstotliwości próbkowania sygnału cyfrowego (na przykład poprzez odrzucenie wszystkich próbek o parzystych indeksach); pasmo sygnału poddawanego podpróbkowaniu musi zostać uprzednio ograniczone zgodnie z twierdzeniem Nyquista
predykcja
metoda przetwarzania sygnałów polegająca na przewidywaniu wartości próbek na podstawie modelu statystycznego i sąsiednich próbek
proporcja obrazu (4:3, 16:9 itd.)
stosunek szerokości do wysokości obrazu, szczegóły w lekcji 9
próbka
wartość sygnału w określonym momencie czasu lub punkcie przestrzeni
próbkowanie
pobieranie próbek sygnału analogowego, zazwyczaj w równych odstępach; zgodnie z twierdzeniem Nyquista częstotliwość próbkowania nie może być mniejsza od podwojonej maksymalnej częstotliwości sygnału analogowego
próg słyszalności
minimalny poziom ciśnienia akustycznego odbierany jako dźwięk w danych okolicznościach, zazwyczaj zależny od częstotliwości
przestrzeń barw
sposób reprezentacji barw, zazwyczaj w postaci mieszaniny trzech barw podstawowych (na przykład czerwonej, zielonej i niebieskiej); szczegóły w lekcji 1
PSNR
stosunek sygnału szczytowego do szumu (ang. Peak Signal to Noise Ratio), miara obiektywnej oceny jakości przetworzonego materiału, zobacz szczegóły w lekcji 4
radiologia
nauka związana z pomiarami promieniowania
RGB
przestrzeń barw oparta na składowych: czerwonej (ang. Red), (ang. Green) i niebieskiej (ang. Blue); zobacz szczegóły w lekcji 1
rozdzielczość obrazu
liczba linii obrazu i punktów w linii, większa rozdzielczość umożliwia prezentację drobniejszych detali
rozmycie
efekt usunięcia z obrazu informacji wysokoczęstotliwościowych na skutek filtracji dolnoprzepustowej; zobacz przykład
SDTV
telewizja standardowej rozdzielczości (ang. Standard Definition Television): 480 linii, 720 punktów w linii (USA)
SNR
stosunek sygnału do szumu (ang. Signal to Noise Ratio), miara obiektywnej oceny jakości przetworzonego materiału, zobacz szczegóły w lekcji 11
splot
operacja matematyczna przekształcająca dwa sygnały wejściowe w jeden wyjściowy; zobacz definicję w lekcji 5
standardowy obserwator
hipotetyczna osoba o predefiniowanych cechach systemu widzenia, odpowiadających cechom zdrowej, dorosłej osoby
światło
promieniowanie elektromagnetyczne powodujące wzbudzanie wrażeń wizyjnych u człowieka
tablica kwantyzacji
zbiór współczynników kwantyzacji współczynników DCT, zobacz przykład w lekcji 7
TNS
kształtowanie szumu kwantyzacji (ang. Temporal Noise Shaping), technika minimalizacji efektu echa wyprzedzającego w kodowaniu dźwięku, zobacz szczegóły w lekcji 12
true color
typ obrazu kolorowego, próbki są opisane liczbą 24-ro bitową (8 bitów dla każdej składowej)
uporządkowanie zygzakowate
specjalne uporządkowanie dwuwymiarowej tablicy współczynników DCT, zobacz szczegóły w lekcji 7
wektor ruchu
różnica położenia bloków znalezionych w procesie estymacji ruchu.
widmo
opis sygnału w dziedzinie częstotliwości; wynik działania przekształcenia Fouriera, zobacz szczegóły w lekcji 5
widmo amplitudowe
moduł transformaty Fouriera (wyniku transformacji Fouriera) sygnału, zobacz szczegóły w lekcji 5
widmo fazowe
faza transformaty Fouriera (wyniku transformacji Fouriera) sygnału, zobacz szczegóły w lekcji 5
współczynnik kompresji
współczynnik określający efektywność kompresji, zobacz definicję w lekcji 6
wybieranie kolejnoliniowe
sposób analizy obrazu w kamerze w porządku kolejnych linii
wybieranie międzyliniowe
sposób analizy obrazu w kamerze, obraz składa się z dwóch pól zawierających osobno linie parzyste i nieparzyste
wyrównanie histogramu
nieliniowa operacja punktowa stosowana w celu poprawy obrazów o złym kontraście; zobacz szczegóły w lekcji 2
YCbCr
przestrzeń barw oparta na składowych: luminancja i dwie chrominancje, zobacz szczegóły w lekcji 1